Kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống Bộ Tham mưu Hải quân (24/1/1959 - 24/1/2024)

Trước yêu cầu bảo vệ vùng biển miền Bắc, ngày 24/1/1959, Bộ Quốc phòng thành lập Cục Hải quân trên cơ sở Cục Phòng thủ bờ biển. Cơ quan Cục Hải quân gồm 5 phòng trong đó có Phòng Tham mưu. Năm 1964, Bộ Quốc phòng nâng cấp Cục Hải quân thành Bộ Tư lệnh Hải quân, Phòng Tham mưu phát triển thành BTMHQ như ngày nay. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển mới của một cơ quan có chức năng tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân về công tác quân sự.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu mà trực tiếp là Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân; sự phối hợp, hiệp đồng của các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân chủng; các thế hệ cán bộ, chiến sĩ BTMHQ đã đoàn kết, khắc phục khó khăn, chủ động sáng tạo, từng bước xây dựng cơ quan tham mưu chiến dịch, trung tâm hiệp đồng, giúp thủ trưởng Bộ Tư lệnh Hải quân chỉ đạo, chỉ huy các lực lượng thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Chuẩn Đô đốc Phạm Mạnh Hùng, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Hải quân kiểm tra tại Tiểu đoàn 565, Vùng 5. Ảnh: Văn Định

Trải qua các thời kỳ, từ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trước đây cũng như sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay, Đảng ủy, thủ trưởng, cán bộ, chiến sĩ BTMHQ luôn nhạy bén, sắc sảo, nắm vững và vận dụng đúng đắn, sáng tạo đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của trên; tham mưu đúng, trúng, kịp thời cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện toàn diện, có hiệu quả các mặt công tác quân sự, quốc phòng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ SSCĐ và chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống.

Những chiến công vẻ vang của Quân chủng như chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964; đánh thắng chiến tranh phá hoại và phong tỏa miền Bắc của đế quốc Mỹ; vận tải đường biển chiến lược chi viện cho chiến trường miền Nam; sử dụng Đặc công Hải quân chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị; tham gia tổng tiến công và nổi dậy giải phóng miền Nam, giải phóng quần đảo Trường Sa; thực hiện nghĩa vụ quốc tế ở Lào, Cam-pu-chia… đã khẳng định vai trò và những đóng góp đặc biệt quan trọng của BTMHQ.

Thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, BTMHQ tích cực nghiên cứu, nắm chắc và dự báo đúng tình hình; chủ động tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân xử trí kịp thời, chính xác, đúng đối sách các tình huống, bảo vệ vững chắc chủ quyền và lợi ích quốc gia trên biển. Tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm chế độ, lực lượng, phương tiện SSCĐ; xây dựng và luyện tập thuần thục các phương án tác chiến; nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, xây dựng chính quy, quản lý rèn luyện kỷ luật; xây dựng Quân chủng “tinh, gọn, mạnh”, với đủ 5 thành phần lực lượng (tàu mặt nước, tàu ngầm, không quân hải quân, pháo binh-tên lửa bờ, hải quân đánh bộ và đặc công hải quân), góp phần xây dựng Quân chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh và khả năng SSCĐ, làm nòng cốt của thế trận quốc phòng toàn dân trên biển. Tham mưu, đề xuất Quân chủng mở rộng đối ngoại quốc phòng với hải quân các nước; tham gia bảo vệ các hoạt động kinh tế biển, phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi bám biển, góp phần củng cố “thế trận lòng dân” trên biển, phát huy sức mạnh tổng hợp trong bảo vệ chủ quyền biển đảo, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên biển để phát triển đất nước.

Chuẩn Đô đốc Phạm Mạnh Hùng kiểm tra ở Lữ đoàn 125. Ảnh: Xuân Hoá

Vinh dự tự hào về truyền thống anh hùng và những thành tích, chiến công trong 65 năm qua, thời gian tới, BTMHQ tiếp tục phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là cơ quan tham mưu chiến dịch của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân. Theo đó, BTMHQ cần tập trung quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm, chỉ thị, nghị quyết của Đảng các cấp; coi trọng công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, xây dựng cơ quan, đơn vị VMTD mẫu mực tiêu biểu, tổ chức đảng TSVM. Đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ tham mưu 7 dám: dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu khó khăn thử thách, dám hành động vì lợi ích chung.

Cán bộ chủ trì cơ quan, đơn vị phải có khả năng quán triệt, cụ thể hóa nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của trên; kiến thức hiểu biết toàn diện về quân sự, quốc phòng và chuyên môn sâu trong lĩnh vực phụ trách; tư duy độc lập, sáng tạo, sâu sát cơ sở; phân tích, đánh giá, nhận định chính xác tình hình; tham mưu, đề xuất đúng, trúng, kịp thời.

Trước những diễn biến phức tạp, khó lường, khó đoán định của tình hình thế giới, khu vực và Biển Đông, BTMHQ phải thường xuyên quán triệt, thực hiện tốt “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, đặc biệt là quan điểm “bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa”. Trên cơ sở đó tham mưu đắc lực cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân các chủ trương, giải pháp  xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” trên biển vững mạnh. Nghiên cứu, theo dõi, nắm chắc, dự báo sớm tình hình để tham mưu, đề xuất phương án xử trí hiệu quả các tình huống, không để bị động bất ngờ; giúp Quân chủng chỉ đạo, chỉ huy, hiệp đồng các lực lượng tăng cường tuần tra, kiểm soát, quản lý vùng biển, nhất là ở khu vực trọng điểm, kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc chủ quyền, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên biển để phát triển đất nước.

Thủ trưởng Bộ Tham mưu trao thưởng các tập thể hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2023. Ảnh: PV

Quán triệt, thực hiện Nghị quyết 230 của Quân ủy Trung ương và Kế hoạch 1228 của Bộ Quốc phòng về tổ chức xây dựng Quân đội giai đoạn 2021-2030, BTMHQ tiếp tục rà soát, tham mưu, đề xuất điều chỉnh tổ chức biên chế, kiện toàn, phát triển lực lượng, bảo đảm lộ trình xây dựng Quân chủng “tinh, gọn, mạnh”, đến năm 2025 cơ bản hiện đại. Cùng với đó, phải cụ thể hóa Nghị quyết 1659 của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết 1318 của Đảng ủy Quân chủng về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo”; chỉ đạo các đơn vị huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, “sát phương án, đối tượng tác chiến, chiến trường, tổ chức biên chế, VKTB”; đột phá “cơ bản, làm chủ, chuyên sâu trong khai thác, sử dụng VKTB, thực hiện quy tắc an toàn và nâng cao chất lượng huấn luyện cán bộ”. Chỉ đạo tổ chức tốt các cuộc diễn tập để nâng cao trình độ chỉ huy tham mưu cho cán bộ, trình độ kỹ chiến thuật cho bộ đội, khả năng hiệp đồng lực lượng và hoàn thiện các phương án tác chiến, sẵn sàng đối phó mọi tình huống. Kết hợp huấn luyện với triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp xây dựng chính quy, quản lý bộ đội, rèn luyện kỷ luật, bảo đảm an toàn, tạo chuyển biến tiến bộ trên các mặt công tác.

Với vai trò là trung tâm hiệp đồng, BTMHQ cần tham mưu giúp Bộ Tư lệnh Hải quân chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với đơn vị bạn, địa phương tham gia bảo vệ chủ quyền gắn với phát triển bền vững kinh tế biển; phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, bảo vệ các hoạt động kinh tế biển và ngư dân; kiểm soát, ngăn chặn, chống khai thác hải sản bất hợp pháp; tổ chức huấn luyện dân quân tự vệ biển và hải đội dân quân thường trực. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất Quân chủng triển khai các hoạt động đối ngoại quốc phòng với hải quân các nước nhằm thúc đẩy hiểu biết, tin cậy, nâng cao vị thế của Hải quân Việt Nam, duy trì vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Với những thành tích xuất sắc, đặc biệt xuất sắc trong 65 năm qua, BTMHQ vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu “Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân”, Huân chương Quân công, Huân chương Chiến công, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cùng nhiều phần thưởng khác.